Kreatin Kinaz Nasıl Düşürülür?
Kaslar da, diğer vücut dokuları gibi hasara karşı hassastır. Travma, enfeksiyonlar, bazı ilaçlar ya da yorucu egzersizler, çeşitli derecelerde kas yaralanmalarına neden olabilir. Ağrı, kas hasarının ortak bir göstergesidir, ancak genellikle yaralanma derecesini belirlemek için kullanmada yararlı değildir. Bu nedenle, kas hasarını teşhis etmek ve değerlendirmek için sıklıkla kan dolaşımında bir biyolojik belirteç olan kreatin kinaz seviyeleri ölçülür. Kreatin kinaz ya da kısaca CK, kaslarınızda bulunan bir çeşit enzimdir. Enerji için kaslarınız tarafından kullanılan bir molekül olan fosfokreatinin üretimine yardımcı olur. Kas hücrelerini çevreleyen zarın yaralanması, CK'nin kan dolaşımına sızmasına neden olur. CK üç formda bulunur: CK-MM, CK-MB ve CK-BB. CK-MM iskelet kaslarında bulunur, CK-MB kalpte, CK-BB ise çoğunlukla beyinde bulunur. 18 yaşın üzerindeki erkekler için normal kan CK seviyeleri tipik olarak litre başına 52 ila 336 birim (52-336 U/L) arasındadır. Kadınlarda ise normal CK seviyeleri genellikle 38-176 U/L'dir. İskelet kaslarında yaralanmalar sıklıkla yüksek CK-MM seviyelerine neden olurlar. İskelet kasları, kas kelimesini duyduğumuzda en çok akla gelen türdür. Kontrol edebileceğiniz "gönüllü" kaslardır (örneğin pazı ve trisepsler). Kas distrofisi, travma, yorucu egzersiz, hareketsizlik, bazı ilaçlar, kas enjeksiyonları, nöbetler ve cerrahi operasyonlar iskelet kaslarına zarar verebilir. Kreatin kinaz seviyeleri yorucu bir egzersizden 16 ila 24 saat sonra en üst seviyeye ulaşır ve tekrar taban seviyelerine dönmeden önce 72 saat yüksek kalırlar. Kas hastalıkları olan insanlarda kreatin kinaz seviyeleri kronik olarak yüksektir. Duchenne kas distrofisi olan kişilerde CK-MM seviyeleri normalden 50 kat daha fazla olabilir. Bazı çalışmalar, amino asitlerin egzersiz sonrası CK seviyelerinin yükselmesini iyileştirebileceğini düşündürmektedir. Aralık 2007'de "International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism" dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, dallı zincirli amino asitler ya da diğer adıyla BCAAs, takviye olarak kullanıldığında egzersiz sonrası CK düzeylerini ve kas hasarı ile ağrılarını azaltmaya yardımcı olmaktadır. Araştırmacılar, egzersizden hemen önce ve 60 dakika sonra tüketilen 200 kilokaloriden oluşan BCAA içerikli bir içeceğin tüketiminin, egzersiz bitiminden 4, 24 ve 48 saat sonra CK düzeylerini azalttığını bulmuşlardır. Bu bulgular, egzersiz sonrası gecikmiş başlangıçlı kas ağrısı çeken kişilere faydalı olabilir.
Kreatin Kinaz Oranı Nasıl Düşer?
Yükselmiş CK'nin en yaygın nedenlerinden biri de, kalp kasına giden oksijenin yetersiz olmasıdır (tıbbi olarak miyokard enfarktüsü veya kalp krizi olarak bilinir). CK-MB seviyeleri tipik olarak bir kalp krizinden 2 ila 24 saat sonra zirve yapar ve üç ila dört gün sonra yavaş yavaş taban çizgisine düşer. Göğüs ağrısı, nefes darlığı, sol kolunuza yayılan çene ağrısı veya aşırı terleme gibi kalp krizi belirtileriniz varsa derhal tıbbi yardım almanız önerilir. İskelet kası hasarının çoğu nedeni oldukça ciddi olabileceğinden, ciddi veya uzun süreli kas ağrısı veya güçsüzlüğü yaşarsanız doktorunuza başvurmanız önerilir. Miyopatinin (kreatin kinaz artışının) en güncel ve en çok tercih edilen tedavisi statin kaynaklı olandır. Prosedür, ilk birkaç saatte kreatin kinaz seviyesinde hafif bir artışa işaret eder ve bunu kreatin kinaz seviyesinde dik bir düşüş izler. Uzun süreli yüksek kreatin kinaz seviyelerini tedavi etmek için beta bloker tedavisini tercih etmeniz önerilir. Beta bloker tedavisi, kreatin kinaz düzeylerindeki yükselme başlangıç aşamasındayken kullanıldığında daha etkili bir şekilde çalışır. Kreatin kinaz seviyeleri normal aralığa ulaşana kadar diyabetik ilaç alımından geçici olarak kaçınmanız önerilir. Ayrıca yüksek kreatin kinaz seviyeleri nörolojik bir bozukluk olan hiper-CKaemi hastalığında da görülebilir; bu durum, düzenli nörolojik muayeneden geçerek incelenmesi gereken bir durumdur.